تاریخچه انيميشن آمریکا – قسمت چهارم (عصر تلويزيون)

کارتون هیچگاه فقط برای کودکان نبوده است. کارتونهای عصر طلایی مثل Red Hot Riding Hood گرچه توسط نمایش دهندگان فیلم در درجه اول به عنوان سرگرمی کودکان معرفی می شدند، موضوعات مشخص و وسوسه انگیزی داشتند. این دید غالب هنگام آغاز نمایش کارتون در رسانه جدید تلویزیون در اواخر دهه ۱۹۴۰ بود.

یکی از اولین برنامه های تلویزیون Felix the Cat بود. همچنانکه تلویزیون تبدیل به یک پدیده شد و مردم را از سینماها دور می کرد، بسیاری از نمایش های تلویزیونی کودکان کارتونهای در حال اکران در سینماها را در برنامه خود داشتند و این نسل جدیدی از کودکان را به کارتونهای دهه ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ معرفی کرد. Paul Terry حقوق آرشیو کارتونی Terrytoons را به تلویزیون فروخت و در اوایل دهه ۱۹۵۰ خود را بازنشسته کرد. این جریان حیات شخصیتهای Mighty Mouse و Heckle and Jeckle را طولانی کرد، کارتونهایی که در سی چهل سال آتی نمایش داده شدند.

والت دیزنی به سرعت روی رسانه تلویزیون با سریال هفتگی خود Disneyland سرمایه گذاری کرد. این نمایش در اصل تبلیغات نیم ساعته برای دیزنی بود و برای پارک تفریحی جدید دیزنی لند محبوبیت ایجاد می کرد. همچنین یک سری برنامه های تلویزیونی از کارتونهای دیزنی به مدت یک دهه آغاز به نمایش کردند که بعدها به نمایش دنیای رنگی فوق العاده دیزنی گسترش یافتند. گرچه دیزنی با انیمیشن های اریجینال تلویزیونی مخالف بود زیرا پی برده بود که اقتصاد رسانه از استانداردهای تولیداتش حمایت نمی کند.

Hanna – Barbera:

اولین استودیوی مهمی که به تولید کارتون های ویژه تلویزیون پرداخت Hanna-Barbera Productions بود. وقتی MGM استودیوی کارتونش را در سال ۱۹۵۷ تعطیل کرد، هانا-باربرا آغاز به تولید مستقیم کارتون برای تلویزیون نمود و مخاطبینی را در ساعات خانوادگی بعد ازظهر پیدا کرد.

نخستین سری انیمیشن در ساعات پربیننده از استودیوی هانا-بابرا، The Ruff & Reddy Show در سال ۱۹۵۷ و The Huckleberry Hound Show در سال ۱۹۵۸ بود، گرچه استودیو گامهای موفق خود را در سال ۱۹۶۰ با The Flintstones برداشت. این انیمیشن اولین کارتون کمدی موقعیت نیم ساعته بود و مانند بسیاری از اخلاف خود در ساعات پربیننده که تمام خانواده تلویزیون تماشا می کردند روی آنتن رفت. Flintstones اولین سری کارتونی از کارهای متفاوت هانا-باربرا، شامل کارتون تحسین شده Jonny Quest نیز می باشد که عموما به عنوان بهترین کار تلویزیونی هانا-باربرا شناخته می شود. پس از چندی هانا-باربرا تلاش خود را روی بازار کارتونهای صبح شنبه متمرکز کرد.

Limited Animation:

یکی از مشکلات تولید انیمیشن برای تلویزیون کار شدید و فشرده پروسه ساخت انیمیشن بود. درحالیکه سابقاً انیمیشن های کوتاه سینمایی در دوره ۶ ماهه یا بیشتر ساخته می شدند تلویزیون هر سال نیاز به ۱۰ تا ۲۰ اپیزود نیم ساعته داشت. این مساله منجر به ایجاد تکنیکهای میانبری برای بالا بردن سرعت تولید شد و تکنیکهای Limited Animation برای ساخت تعداد زیادی کارتون تلویزیونی با بودجه پایین و با سرعت تولید بالا اعمال شد. این تولید انبوه در کل باعث پایین آمدن سریع کیفیت انیمیشن تلویزیونی شد.

استودیو UPA اولین قربانی بازار انیمیشن تلویزیونی بود. پس از اینکه John Hubley استودیو را ترک کرد کارهای کوتاه سینمایی UPA دچار افت کیفیت شد و برای حفظ و بقا استودیو رو به تلویزیون آورد. این گرایش ناقوس مرگ استودیو انیمیشن آن را به صدا درآورد. دو سری تلویزیونی Mister Magoo و Dick Tracy از کیفیت زیادی برخوردار بودند و زمانیکه آنها کیفیت بصری خود را که صنعت انیمیشن را به جنبش درآورده بود را حفظ کردند ولی کیفیت پایین داستانها بینندگان را ناامید و استودیو را نابود کرد. UPA در اواخر دهه ۱۹۶۰ کاملاً ساخت انیمیشن را متوقف کرد.

استودیوی Jay Ward تهیه کننده The Rocky and Bullwinkle Show از Limited Animation در سریالهایش استفاده کرد ولی کمبود جلوه های بصری با توجه بیشتر به داستان و طنز جبران شد.

پایان یک دوره:

در دهه ۱۹۶۰ تنزلی در تمام صنعت انیمیشن روی داد که رسانه را بیش از ۲۰ سال تحت تاثیر قرار داد. تولید کارتون در تمام استودیوهای هالیوود تحت اثر یک بی حسی که منجر به افت کیفیت این صنعت شد قرار گرفت. خلاقیت و اصالت انیمیشن به طور وسیعی زیرزمینی شد و به نقطه ای رسید که کیفیت مطلوب فیلمهای انیمیشن اکثراً مربوط به تهیه کنندگان کوچک و مستقل یا در کشورهایی به غیر از آمریکا بود.

CalArts:

در ۱۹۶۱ والت دیزنی به تاسیس موسسه هنرهای کالیفرنیا (California Institute of the Arts ) کمک نمود. تاسیس این موسسه هم یک ژست بشردوستانه و هم سرمایه گذاری هوشمندانه توسط دیزنی بود که استعدادهای خلاق بسیاری را در سالهای آتی برای کمپانی تهیه می کرد. CalArts و موسسات مشابه دیگر نقش مهمی در احیای انیمیشن در دهه ۱۹۹۰ ایفا کردند.

مرگ والت دیزنی:

گرچه فیلمهای والت دیزنی در دهه ۱۹۶۰ (مری پاپینز و کتاب جنگل) سود بالایی نصیب استودیو می کرد ولی فرمانروایی او پس از اینکه دیزنی از سرطان ریه در سال ۱۹۶۶ فوت کرد، به لرزه افتاد. کمپانی دیزنی در یافتن رهبری جدید پس از مرگ دیزنی با مشکل روبرو شد و در نتیجه تولید فیلمهای سینمایی و انیمیشن های بلند متضرر شد. همچنانکه استودیو در تلاش برای ادامه حقیقی دید والت بود (عبارت معمول زمان “اگر والت بود چه می کرد؟” بود)، بسیاری از منتقدان احساس کردند که روزهای خوش استودیو سپری شده است. به علاوه بسیاری از انیماتورهای قدیمی بازنشسته یا فوت شدند و استودیو مجبور بور تا برای آنان جایگزین بیابد. در سال ۱۹۷۳، Eric Larson برنامه آموزشی برای انیماتورهای جدید آغاز کرد.

فیلمهای این دوره شامل، گربه های اشرافی، رابین هود، The Rescuers می باشند و نیز Winnie the Pooh and the Blustery Day ، It’s Tough to Be a Bird ، Winnie the Pooh and Tigger Too! و The Small One و علاوه بر اینها فیلمهای بلند زنده ترکیبی با انیمیشن مثل Bedknobs and Broomsticks و Pete’s Dragon كه اتفاقاً این فیلمها موفق ظاهر شدند (به جز Pete’s Dragon ).

نقطه بحث برانگیز استودیو پس از دیزنی در سپتامبر ۱۹۷۹ رخ داد. در این زمان Don Bluth انیماتور استودیو رهبری یک اعتصاب را به همراهی یک دوجین از طرفدارانش از قبیل Gary Goldman و John Pomeroy به عهده داشت. وی که از وضعیت موجود دیزنی خسته شده بود به همراهی دستیارش استودیو را ترک کرد و استودیو خود را به وجود آورد. دیزنی در حالی وارد دهه ۱۹۸۰ شد که آینده نامعلومی را پیش رو داشت.

پایان Termite Terrace:

استوديوي برادران وارنر در سال ۱۹۶۳ استودیوی انیمیشن خود را تعطیل کرد و کارگردانان Termite Terrace مسیر جداگانه خود را ادامه دادند. Friz Freleng یکی از موسسان تشکیلات DePatie-Freleng بود و کمپانی با تعدادی از سریالهای صبح یکشنبه که در عرصه پهناور ولي نابارور تلویزیون گم شدند، وارد بازار انیمیشن تلویزیونی شد. Freleng تعدادی از کارتونهای پلنگ صورتی را در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ تولید کرد و از سال ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۷ Looney Tunes و Merrie Melodies را تهیه نمود. کمپانی Warner bros.-Seven Art در سالهای ۱۹۶۷ تا ۱۹۶۹ بازگشایی شد ولی از کارتونهای تولیدی استقبال خوبی نشد.

Chuck Jones:

از سوی دیگر Chuck Jones از مصالحه برای کیفیت انیمیشنهایش سرباز زد. کمپانی وی، Tower 12 Productions ، با MGM روی سریال تام و جری در دهه ۱۹۶۰ کار کرد ولي نتیجه ای معمولی در بر داشت. پس از آن Jones شروع به تولید مجموعه های ویژه تلویزیونی با کیفیت بالا نمود و با این کار از تولید اپیزودهای بیشماری که لازمه سریالهای دنباله دار تلویزیونی است، اجتناب کرد. از مشهورترین اپیزودهای تلویزیونی او می توان How the Grinch Stole Christmas! را نام برد که اقتباسی از داستان Dr. Seuss است و تبدیل به یک کار کلاسیک فراموش نشدنی در ایام کریسمس گشت. همچنین جونز ۳ اقتباس انیمیشنی از The Jungle Book اثر Rudyard Kipling و نیز یک فیلم بلند به نام The Phantom Tollbooth تولید کرد.

زیردریایی زرد:

موفق ترین فیلم انیمیشن اواخر دهه ۱۹۶۰ فیلم Yellow Submarine به کارگردانی George Dunning بود. او کارگردانی مستقل و به دور از سیستم خشک تولید کارتون هالیوود بود که موتیف ممتازی با الهام از Peter Max را به رخ کشید. ولی به جز این فیلم، انیمیشن با کیفیت بالا در خطر این بود که تبدیل به هنری گم شده گردد.

ورود Ralph Bakshi:

صنعت انیمیشن راکد گشته بود و نیاز به تغییراتی داشت و برجسته ترین تلاش برای ایجاد تغییر از سوی کارگردان جوان در حال پیشرفت دیگری به نام Ralph Bakshi صورت گرفت. او پس از تلاش برای نجات استودیوی انیمیشن Famous Studio از خطر تعطیل شدن توسط پارامونت به فیلم بلند رو آورد و با نخستین فیلم انیمیشن بلند X-rated به نام Friz the Cat تماشاگران را متحیر کرد. این فیلم گیشه را فتح کرد و به Bakshi برای تولید یک رشته فیلمهای بلند انیمیشن (نه لزوماً X-rated ) که بیشتر تماشاگران بزرگسال را هدف قرار داد، الهام بخشید. معروفترین آنها اقتباسهای جاه طلبانه از The Lord of the Rings بودند. این فیلمها همچنین الهام بخش فیلمهای متعدد X-rated و انیمیشن بودند که تعداد اندکی از آنها به اندازه فیلمهای Bakshi موفق بودند. انیماتورها و استودیوهای اندکی شهامت دنبال کردن گامهاي Bakshi را داشتند.

سایر انیمیشن ها:

در دهه ۱۹۷۰ کوشش های اندکی برای ساخت فیلمهای بلند انیمیشن مستقل شد. با وجود تلاشی که روی فیلمهایی مانند Watership Down و Heavy Metal انجام گرفت، ژانر انیمیشن در سراشیبی رکود افتاد به نحوی که به نظر می رسید قادر به فرار از این وضع نیست.

تجاری سازی و ضد فرهنگ بودن:

انیمیشن تلویزیونی تقریباً مختص به کودکان بود به طوریکه برنامه های تلویزیونی صبح یکشنبه شبکه های تلویزیونی در درجه اول کودکان را هدف قرار داد. سنت زود بیدار شدن برای دیدن کارتونهای صبح یکشنبه مناسک هفتگی میلیونها کودک آمریکایی گشت و شبکه ها از الزام ساخت برنامه های کارتونی یک ساعته کلیشه ای که بیشتر آنها نوشته ای خام و انیماتوری بدی داشتند، راضی بودند. ولی کودکان در هر صورت این کارتونها را می دیدند و تشکیلات هانا- باربرا سردسته تولید کارتونهای تلویزیونی برای کودکان شد. از استودیوهای دیگر نیز تعدادی کارتونهای تلویزیونی می ساختند ولی قسمت بیشتر کارتونها از هانا- باربرا بودند. به رغم کوشش زياد سایر استودیوهای انیمیشن از قبیل Filmation با کارتونهای Fat Albert و The Archies و موسسهDePatie-Freleng با کارتون پلنگ صورتی، هانا باربرا برای جلب مخاطبین در دهه ۱۹۷۰ انحصار مجازی در کارتونهای تلویزیونی به وجود آورد. این جریان منجر به افت قابل توجه برنامه های صبح یکشنبه شد؛ هانا-باربرا هیچ انگیزه ای برای تولید انیمیشن با کیفیت بالا نداشت چون به محض اینکه برنامه ای توسط شبکه لغو می شد به سرعت با برنامه دیگری از هانا-باربرا با کیفیت بد مشابه جایگزین می گشت. هنگامیکه تلاشهای خلاقانه ای از سوی انیماتورهایی مانند Mark Evanier صورت گرفت تلاش آنها میان سیلی از محصولات کارتونی ارزان گم شد.

تنها تلاش خلاقانه در تلویزیون در دوره ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ برنامه های ویژه ساعات پربیننده بود. چون این کارتونهای یک قسمتی در ساعات پربیننده روی آنتن می رفتند (و به همین دلیل می بایست بزرگسالان را مانند کودکان جلب می کرد) و باید از همتایان خود در روزهای یکشنبه و در طول هفته امتیاز بیشتری کسب می کردند. به ویژه CBS به تعداد زیادی از این برنامه های ویژه انیمیشن اجازه پخش داد و بسیاری از آنها تبدیل به کلاسیک های دوست داشتنی شدند. استودیوی Rankin-Bass تعدادی از انیمیشن های stop-motion (شامل Rudolph the Red Nosed Reindeer ) تولید کرد و در این هنگام سریالهای درازمدت Bill Melendez از ویژه برنامه Peanuts جوایز متعددی را به دست آورد.

ولی خلاقیت حقیقی از آنِ انیماتورهای مستقلی بود که فیلمهای کوتاه انیمیشنی مستقل می ساختند که به ندرت خارج از خانه هنری سینماها دیده می شدند. با کم رنگ شدن استودیوهای انیمیشنی هالیوود تعدادی از تهیه کنندگان مستقل به ساخت فیلمهای انیمیشن تجربی و هنری ادامه دادند و قلمرو جدید هنری در رسانه انیمیشن کشف شد. فیلمهای کوتاهی مانند؛ The Critic ، Bambi Meets Godzilla ، Lupo the Butcher و بسیاری از کارهای دیگر تقریباً برای غالب تماشاگران ناشناخته هستند. گرچه این انیمیشن های مستقل رشته سالانه جایزه بهترین انیمیشن کوتاه را زنده نگه داشتند و در ضمن نامهای جدیدی را به صنعت انیمیشن معرفی کردند؛ نامهایی که تغییرات مورد نیاز این صنعت را در دهه ۱۹۸۰ آغاز کردند.

در سال ۱۹۸۱ Friz Freleng بازنشسته شد. موسسه DePatie-Freleng به Marvel Comics فروخته شد و به رهبری وی با عنوان شرکت Marvel Productions کار خود را ادامه داد. این استودیوی جدید تقریباً روی تجارت اسباب بازی متمرکز شد و مخاطبین جدیدی یافت. با وجود کیفیت پایین کارتونهای استودیوی Marvel (به ویژه G.I Joe و Transformers) شیوه جدیدی از سبک نگارش متفاوت با فرمول سریالهای دنباله دار هانا- باربرا ارائه داد.

ظهور انیمه:

در سراسر این دوره تولیدات انیمه ژاپنی فشار محدودی روی بازار آمریکای شمالی آورد. برجسته ترین کارها سریالهای تلویزیونی از قبیل Astroboy و Speed Racer در دهه ۱۹۶۰، Battle of the Planets و Star Blazers در دهه ۱۹۷۰ و Voltron و Robotech در دهه ۱۹۸۰ بودند. گرچه فشار آنها روی هنر آمریکای شمالی چند دهه بسيار كم بود ولی طبیعت ممتاز سریالهای انیمه مکتب پیرو را که تا دهه ۱۹۸۰ به آرامی رشد می کرد، خلق می کرد. در حالیکه خط داستانی و تصاویر بی پرده خشونت در Star Blazer و Robotech به شروع محبوبیت انیمه در دهه ۱۹۹۰ کمک کرد.

موزیک ویدئو:

دهه ۱۹۸۰ ظهور صنعت موزیک ویدئو با پیشگامی MTV بود. تجربه هنری این فیلمهای کوتاه اغلب منجر به تولید سکانسهای خلاق باشکوه شد و به تماشاگران یادآوری کرد که پتانسیل انیمیشن چیزی متفاوت با انیمیشن های ضعیف صبح یکشنبه است. تعدادی از ویدئوهای انیمیشنی به یادماندنی در روزهای اوج MTV ساخته شدند، مانند؛ Take on Me از a-ha ، Sledgehammer از پیتر گابریل، Money for Nothing از Dire Strats و The Harlem Shuffle از The Rolling Stones (سکانسهای انیمیشنی این ویدئو توسط Ralph Bakshi و John Kricfalusi کارگردانی شدند).

استودیوهای انیمیشن بزرگ طی عصر تلویزیون:

• Bagdasarian Productions
• Carolco
• DePatie-Freleng Enterprises
• DiC
• Disney
• Filmation
• Fine Arts Films
• Hanna-Barbera
• Jay Ward Productions
• King Features
• Nelvana
• Marvel Producions
• Ruby-Spears
• TMS
• Sunbow Productions
• World Events Productions

کارتونهای تاریخی عصر تلویزیون:

• Petrushka
• DuckTales
• The Rocky and Bullwinkle Show
• The Flintstones
• Fritz the Cat
• A Charlie Brown Christmas و زیرمجموعه های Peanuts
• Mighty Mouse: The New AdventuresYellow Submarine
• Pikki-Tikki-Tavi